MỤC LỤC
***
Đứa trẻ hạnh phúc dùng tuổi thơ ôm ấp cuộc đời, đứa trẻ bất hạnh dùng cả cuộc đời để chữa lành tổn thương thời thơ ấu” - Alfred Adler
Trước đây, khi mới sinh con đầu lòng, mình khá tự tin cho rằng với những gì mình đang làm, con mình lớn lên chắc chắn thành người “văn võ song toàn” có ích cho xã hội. Nhưng từ khi trở thành mẹ của 3 đứa trẻ đang tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”, mình bắt đầu nghi ngờ nhân sinh quan của bản thân “Liệu những gì mình đang có đã đủ để nuôi dạy con nên người.”
Happy Children - ước mơ quá xa xôi
Cả ngày mình cứ quay như chong chóng mà không kịp việc. Mình bị tẩu hỏa nhập ma vì phải chuẩn bị 2 đến 3 chế độ ăn, 3 chương trình học và chơi khác nhau; rồi thì giặt giũ, dọn dẹp, tắm rửa, trò chơi, đọc sách.
Ba cái miệng trẻ thơ liên tục í ới “Mẹ ơi” và đứa nào cũng muốn được mẹ đáp ứng ngay. Cậu Cả và cậu Hai làm đầu mẹ quay mòng mòng với hàng ngàn câu hỏi “Mẹ ơi tại sao?”. Mình thì tay vừa làm việc, vừa liên tục trả lời con. Cô em Út chỉ cần mẹ chưa kịp cho ti, là đã ngoác mồm gào lên như thể đang bị ai bắt nạt oan ức vậy.
Nhưng đâu phải câu hỏi nào mẹ cũng có thể trả lời được, đâu phải mong muốn nào mẹ cũng đáp ứng kịp thời. Ngay cả tuổi thơ, bản thân mình cũng còn nhiều thắc mắc chưa được bà ngoại trả lời, hay vẫn còn nhiều mong muốn chưa được thực hiện. Dù không nỡ từ chối con, nhưng bản thân người mẹ còn nhiều hạn chế này vẫn thừa nhận là chưa đủ khả năng để trở thành bà mẹ thông thái.
Mình nghĩ, nếu tình trạng này cứ tiếp tục kéo dài chắc là bản thân sẽ không chịu đựng nổi mất. Chưa kể, mình còn thường xuyên rơi vào mâu thuẫn nội tâm khi bao nhiêu lời khuyên từ họ hàng, người thân, hàng xóm hào phóng dành cho mình. Mình nghi ngờ tính hiệu quả nên ậm ừ cho qua chuyện.
Với lối dạy con truyền thống thì ông bà, bố mẹ, cô chú, cậu dì sẽ trở thành cảnh sát thường trực.
Có nghĩa là các con bị ngăn cấm đủ điều, con không được làm cái này, không được làm cái kia, phải làm cái này, phải làm cái kia. Các con không được tự do vận động vì sợ ngã, sợ trầy, cấm tiếp xúc với thiên nhiên vì sợ bẩn, sợ bệnh; rồi các con bị ép ăn, ép uống; nào sữa, thực phẩm chức năng, nào sơn hào hải vị; thậm chí còn bị ép tập viết chữ, tập chào những người lạ mặt không quen…
Ti tỉ thứ luật lệ được sinh ra từ người lớn rồi áp lên bọn trẻ, chỉ vì chúng còn nhỏ.
Mình cứ tự hỏi “Liệu những người mẹ đang trong tình trạng tương tự như mình họ sẽ xử lý như thế nào nhỉ?”
Happy Children đến với mình như thế!
Mình bỏ ra rất nhiều thời gian tìm đọc rất nhiều thông tin trên mạng xã hội, các tờ báo, tuy nhiên vẫn chưa tìm được câu trả lời có thể thuyết phục được mình, nó chỉ mang tính cung cấp thông tin mà không có kiểm chứng.
Sau đó, mình bắt đầu tìm hiểu và tham gia nhiều khóa học về dạy con. Một số khóa học giúp mình có được vài tuyệt chiêu xử lý vấn đề, nhưng nó chỉ giải quyết được phần ngọn trong một vài tình huống nhất định.
Cho đến khi tham gia hành trình “30 ngày bạn cùng con chuyển hóa” của Trí Tuệ Việt Nam, khoá học do cô Minh Hảo và cô Thu Ba phụ trách giảng dạy. Lúc này mình được các cô khai ngộ, tư vấn, và giúp mình hiểu được cái cốt lõi của vấn đề.
Các cô còn giới thiệu cho bố mẹ về các khóa học nâng cao, về cách đọc sách, cách khai thác tài liệu, và giới thiệu những cuốn sách tinh hoa trong làng dạy con.
Và Happy Children - Giáo sư Hà Vĩnh Thọ do nhà sách Thái Hà liên kết với nhà xuất bản Lao động xuất bản là một trong những cuốn sách ấy. Đây là cuốn sách mà mình vô cùng tâm đắc, là cẩm nang không chỉ dành cho các bậc phụ huynh mà còn vô cùng cần thiết cho các nhà giáo dục.
3goc.vn gắn đường dẫn mua sách trên BKE Shop. "Góp gạo nuôi quân" cùng BKE Shop chung tay lan toả Văn Hoá Đọc khắp mọi miền Tổ Quốc.Giáo sư Hà Vĩnh Thọ là người sáng lập ELI - học viện Eurasia vì hạnh phúc và an lạc, kiêm chủ tịch quỹ Eurasia, từng là giám đốc trung tâm tổng hạnh phúc quốc gia Bhutan từ 2012 đến 2018. Thầy từng đào tạo nhiều chuyên gia nhân học tại các trường đại học nổi tiếng thế giới, biên soạn giáo trình trường học hạnh phúc cho hệ thống giáo dục công lập của Việt Nam. Hiện tại thầy đã sáng lập và sinh sống tại cộng đồng Tịnh Trúc Gia ở Huế.
Happy Children có gì làm mình tâm đắc!
Tình cảm vợ chồng và nuôi dạy con cái là 2 thành tố vô cùng quan trọng trong hạnh phúc cá nhân, gia đình và xã hội. Nó là cả một quá trình lâu dài, nhưng lại rất ít người được đào tạo, được hướng dẫn bài bản. Vợ chồng hay cha mẹ chủ yếu hành động theo bản năng và thói quen khuôn mẫu, vì thế những ảnh hưởng lẫn nhau sẽ trong vô thức.
Với trăn trở làm thế nào để cha mẹ có thể hiểu về sự phát triển của trẻ, nuôi dạy con trong an lạc và hạnh phúc, nên thầy đã cho ra đời cuốn sách này.
Nội dung chính cuốn sách chia làm 3 phần:
Phần đầu tiên hiểu về sự phát triển của trẻ: gồm 3 giai đoạn chính là thời thơ ấu, tuổi tiểu học và thanh thiếu niên. Phần này thiên về lý thuyết tổng quan để giúp chúng ta hiểu biết đúng đắn để đồng hành cùng con.
Thời thơ ấu là giai đoạn vàng giúp con phát triển tính thiện lành, vì vậy mọi đối xử với trẻ cần hướng đến điều này. Ở trường mẫu giáo, quan trọng nhất là việc chơi đùa, các con cần học mà chơi, chơi mà học.
Tuổi tiểu học, con cần làm quen với nhịp điệu cân bằng.
Ngưỡng cửa thanh thiếu niên, các con bắt đầu có nhiều thay đổi về mặt thể lý, đối mặt với nhiều thách thức của cuộc sống. Trẻ em đang phát triển những năng lực hết sức đa dạng, đó là: năng lực xã hội; các kỹ năng như ngôn ngữ, vận động, âm nhạc, tư duy logic, hình học không gian, sắp xếp và lập kế hoạch...
Do đó chúng ta cần có hiểu biết đúng đắn để phát huy năng lực của con.
Phần thứ hai nuôi dạy con với sự chú tâm: cung cấp ví dụ thực tiễn về việc áp dụng lý thuyết vào thực tế gia đình. Quan trọng nhất trong phần này là chúng ta cần học cách chọn lựa hiện diện đích thực, đồng cảm và lắng nghe sâu. Ở đây có rất nhiều bài tập thực hành thú vị mà cha mẹ có thể lựa chọn để áp dụng cho phù hợp với hoàn cảnh thực tế tại gia đình.
Phần 3 của cuốn sách giải thích nền tảng của chương trình trường học hạnh phúc. Trong phần này, tác giả đề cập đến vai trò của giáo dục trong lịch sử nhân loại và lý do tại sao chúng ta phải xây dựng trường học hạnh phúc, cũng như những kết quả đã đạt được.
Tựa đề cuốn sách là Happy Children (dịch nôm na là Trẻ em hạnh phúc) nhưng giá trị của nó lại tác động trực tiếp đến bố mẹ và người làm giáo dục. Sự tác động này chính là giúp người lớn hiểu về sự phát triển của trẻ, từ đó có những phương pháp phù hợp với từng bé.
Bạn có thể tìm đọc nội dung đầy đủ quyển sách Happy Children - Giáo sư để hiểu rõ hơn những chia sẻ trong bài viết!Những đứa trẻ cần nhất là môi trường sống - nơi đó là gia đình và nhà trường, để giúp con trẻ tận hưởng những năm tháng tuổi thơ hạnh phúc. Nơi ấy con phát huy được hết tiềm năng bản thân, hiểu chính mình và biết yêu thương cuộc sống. Nơi ấy, cha mẹ nhờ hiểu biết về con cái mà hành trình nuôi dạy trẻ trở nên nhẹ nhàng và thi vị hơn nhiều.
Happy Children - ai nên đọc cuốn sách này?
Thứ nhất là các bậc phụ huynh. Các bố mẹ cần hiểu rằng, mỗi đứa trẻ là một cá thể độc lập có cá tính riêng, có phương thức tiếp cận riêng, cha mẹ cần chấp nhận sự khác biệt này, đồng thời hiểu sâu sắc hơn về những điều mà đứa trẻ đang trải qua.
Trẻ em hiện nay đang phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn. Chúng ít được gần gũi với thiên nhiên, bị ảnh hưởng bởi các thiết bị điện tử, và không được rèn nề nếp gia phong từ ông bà. Hơn thế nữa, cha mẹ cũng đang gặp khó khăn về tài chính khi chọn môi trường giáo dục cho con.
Vì thế cuốn sách sẽ giúp bố mẹ có những chất liệu để cùng suy ngẫm, để có câu trả lời phù hợp với thực tế của mình.
Thứ hai là những nhà giáo hay bất kì ai làm trong lĩnh vực giáo dục, quản lý, hoạch định chính sách. Cuốn sách giúp chúng ta chiêm nghiệm về giáo dục tại gia đình và trường học. Từ đó các nhà giáo dục sẽ có cơ sở cần thiết để đưa giải pháp phù hợp gia tăng hạnh phúc và an lạc của con trẻ, trang bị cho con trẻ những kỹ năng và năng lực cần thiết. Bởi trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai.
Happy Children - những điều cho bản thân
Bản thân mình là một người khá là kỹ tính đôi khi hơi khắt khe. Mình không dễ dàng tin và làm theo lời khuyên mà chưa kiểm chứng thông tin. Cho nên với việc nuôi dạy con mình rất thận trọng.
Nhưng những gì được viết trong cuốn sách lại hoàn toàn thuyết phục được mình. Cuốn sách từ giáo sư Hà Vĩnh Thọ không chỉ là những trải nghiệm phong phú, mà còn là những ví dụ rất gần gũi lấy chất liệu từ cuộc sống hàng ngày với lối ví von vô cùng sinh động.
Điều mong mỏi của chính tác giả là mỗi chúng ta có thể trở thành người làm vườn trong khu vườn nhân loại, còn con cái chúng ta, mỗi đứa trẻ là những hạt giống quý được để tâm chăm sóc. “Nên người” hay “học làm người” là một hành trình suốt đời, hiểu về đứa trẻ giúp chúng ta được trang bị tốt hơn trong chuyến phiêu lưu làm cha mẹ.
Sau khi đọc xong cuốn sách, mình hiểu rõ tại sao ở mỗi lứa tuổi khác nhau con lại có những hành vi nhõng nhẽo, đòi hỏi vô lý. Người lớn thấy thế là sai nhưng thực ra nó là giai đoạn phát triển phù hợp với con.
Ví dụ khi em bé khóc lóc, vòi vĩnh mà không rõ lý do, mình đã tìm hiểu nguyên nhân như do bé nóng, bé bị bẩn, bị khó chịu chỗ nào bên ngoài, bé bị bệnh, bé bị gặp vía dữ. Sau khi khắc phục, bé vẫn không ngừng khóc. Điều này đã khiến mình vô cùng hoang mang.
Nhưng khi đọc sách mình hiểu nguyên nhân sâu xa hơn là do bé cảm thấy lo lắng bất an khi không được chú ý quan tâm đầy đủ. Hoặc do bé rất nhạy cảm, khi bé cảm nhận được sự bất an của mẹ thì cũng trở nên bất an và khóc nhiều hơn. Khi không hiểu được những điều ẩn sâu bên dưới, bé càng khóc mẹ càng mất bình tĩnh, bé càng khóc to hơn.
Rõ ràng là khi mẹ đang bận bịu việc bếp núc, hoặc kèm anh học bài, thì không thể nào kịp thời phản hồi những tiếng ọ ẹ của bé, thế là bé bất an, bé khóc, chỉ vậy thôi. Hiểu được như vậy thì mình chỉ cần đứng dậy, giữ một tâm trạng thật bình an, bế bé, vỗ về bé là bé hết khóc.
Ngày trước, khi chưa hiểu được là mình loạn cả lên, lo lắng không biết bé bị bệnh gì, nhất định bắt chồng về đưa con đi bệnh viện, lên viện lại được trả về với kết luận sốt không rõ lý do (vì bé khóc nhiều đến sốt) và một bọc thuốc gồm hạ sốt và kháng sinh. Bé được đi đi về về, bé mệt, lại sút cân, nuôi mãi mới hồi phục.
Cho nên cái việc hiểu biết đúng đắn về sự phát triển của trẻ để nuôi dạy đúng là vô cùng quan trọng. Không chỉ thấu hiểu được hành vi của con mà còn có thể bình tĩnh xử lý. Nếu người mẹ tận dụng được thời điểm vàng lúc này để chỉnh sửa, tạo lập những thói quen tốt thì khả năng sẽ giúp con thêm phần tự lập, vững chãi ngay từ khi còn nhỏ.
Nhờ đó quá trình làm cha mẹ trở nên đơn giản hơn. Khi con được thấu hiểu, được đáp ứng đầy đủ nhu cầu tình cảm, bé vui vẻ hạnh phúc hơn.
Đối với 2 anh lớn, khi các con bắt đầu đọc thông viết thạo, thì mình hướng dẫn con cách tra cứu, sử dụng từ điển, tìm mục lục sách...Các con sẽ tự tìm được câu trả lời. Để rồi sau đó anh lớn thì hướng dẫn em học một cách tự nguyện. Như vậy, vừa phát huy được vai trò của anh, mà mẹ cũng có thêm thời gian cho mình như đọc sách, học tập.
Theo mình bất kì ai lọt vào tầm mắt của đứa trẻ đều là một nhà giáo dục. Nghĩa là, trong bất kì khoảnh khắc nào, bất kì ai cũng có thể trở thành một nhà giáo dục. Nếu bạn là giáo viên, hẳn là bạn phải học cách dạy dỗ học sinh. Nếu đã làm bố mẹ, bạn là thầy của con mình. Nếu chưa có con, bạn có thể vô tình hay cố ý được giao trọng trách trông chừng những đứa cháu, hay lũ trẻ hàng xóm…
Không chỉ có trẻ con, mà ngay cả người lớn cũng học bằng cách quan sát và bắt chước. Vì thế, chúng ta hãy luôn ý thức về những suy nghĩ và hành động của mình, làm sao để có thể làm tốt nhất vai trò của mình, và làm thế nào để có thể ảnh hưởng tốt nhất cho bọn trẻ.
Mình cũng nhìn nhận và thực hành một số vấn đề. Khi có những cơ hội ở bên cạnh con, mình sẽ dành cho con sự hiện diện trọn vẹn, sự tương tác chất lượng, mình dành thời gian quan sát và lắng nghe con nhiều hơn, và chỉ can thiệp khi thực sự cần thiết, cho con cơ hội được trải nghiệm nhiều hơn.
Cuốn sách khá là dày (hơn 400 trang) nhưng với mình nó khá dễ đọc, vì phần trình bày được chia đoạn rất hợp lý. Dù bận bịu với con nhỏ, nhưng hễ có thời gian rảnh là mình đọc ngấu nghiến. Bởi vì nội dung thực sự rất cuốn hút mình.
Có những phần mình đọc đi, đọc lại nhiều lần, không phải vì khó hiểu, mà là vì nó rất hấp dẫn, trong mỗi một đoạn nhỏ thôi, đã có thể chứa câu trả lời cho những thắc mắc chưa có lời giải bấy lâu của mình. Cuốn sách có thể trả lời nhiều câu hỏi như vậy là bởi thầy đã dành cả cuộc đời mình để quan sát vô vàn đứa trẻ, từ con-cháu-chắt, và bao thế hệ học trò. Không chỉ quan sát, thầy còn nghiên cứu rất nhiều tài liệu. Cho nên những trang sách của thầy, không chỉ trải nghiệm phong phú, mà còn rất nhiều dẫn chứng khoa học.
Tóm lại, cuốn sách là cẩm nang, là hành trang cho các ông bố bà mẹ, cho các tổ chức giáo dục và cho bất kì ai quan tâm đến sự hạnh phúc và an lạc của trẻ và cả hạnh phúc của cha mẹ, thầy cô trong quá trình nuôi dạy trẻ.
Mình hy vọng, những chia sẻ trên đây về cuốn sách Happy Children sẽ truyền cảm hứng đến nhiều phụ huynh và các nhà giáo dục. Các bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm đọc sách, và kiểm nghiệm xem những chia sẻ trên của mình có đúng không nhé.
***
Nội dung: Mơ Hiền Hoà - Khoá Content 3 Gốc K6
Biên tập: Khánh Vi
Hình ảnh: Phạm Liên - Học viên Content 3 gốc
----
Bài viết đính kèm đường dẫn mua sách trên BKE Shop thông qua 3goc.vn, chúng tôi đảm bảo giá cả và chất lượng như khi mua trực tiếp. "Góp gạo nuôi quân" cùng BKE Shop chung tay lan toả Văn Hoá Đọc khắp mọi miền Tổ Quốc.