Sách điện tử và sách nói ngày càng trở thành xu thế trong thời đại công nghệ với ưu điểm gọn nhẹ, tiết kiệm chi phí, tiện lợi và linh hoạt, tối ưu khả năng lưu trữ. Điều đó khiến nhiều người đặt câu hỏi: Phải chăng sách in giấy truyền thống sẽ đi vào dĩ vãng?
Tuy nhiên, giữa dòng chảy mạnh mẽ của sự đổi thay, sách giấy vẫn là một trải nghiệm không thể thay thế nhờ 3 sức hút được hé lộ trong bài viết dưới đây!
Mục lục
Trải nghiệm về cảm xúc
So với sách điện tử, sách nói thì có lẽ sách giấy mang lại nhiều cảm xúc hơn cả cho người đọc. Bởi bạn có thể cầm nó trên tay, có thể ghi chú, có thể trao tặng, có thể lưu giữ những kí ức.
Đánh thức các giác quan
Điều mà ai cũng có thể cảm nhận được, đó là sách giấy giúp bạn đắm chìm trong thế giới đa giác quan.
Nó không chỉ là con chữ mà còn là một thế giới cảm xúc rất thực để bạn có thể chạm vào, nhìn thấy và thậm chí là ngửi được. Cảm giác lật giở từng trang sách, nghe tiếng sột soạt khe khẽ (thính giác), hít hà mùi giấy in đặc trưng (khứu giác) và chiêm ngưỡng những dòng chữ được in ấn tỉ mỉ (thị giác) - tất cả hòa quyện tạo nên một trải nghiệm đọc đầy thi vị mà không một thiết bị điện tử nào có thể thay thế.
Cảm giác của sự hiện hữu
Không chỉ đánh thức mọi giác quan, sách giấy còn tạo cho bạn cảm giác của sự hiện hữu. Cảm giác thuộc về mình, của mình, mình có toàn quyền quyết định vẫn luôn là sở thích của con người từ cổ chí kim. Vì vậy khi có một cuốn sách cụ thể, thuộc quyền sở hữu, điều này khiến cảm xúc của bạn thỏa mãn hơn bao giờ (Nhất là khi đó là cuốn sách bạn yêu thích). Bạn có thể đắm chìm trong đó, đồng cảm cùng nội dung, nâng niu từng dòng chữ, trân trọng từ tấm bìa…
Nhiều người còn thổ lộ rằng họ có nhiều cảm xúc với sách giấy hơn bởi nó thiết lập cảm giác về bản ngã và sự gắn bó. Điều này cho thấy sách giấy không chỉ là vật sở hữu vô tri mà còn là một phần quan trọng để tạo dựng giá trị con người. Thêm nữa, khi đâu đâu cũng là cảnh tượng người người cắm mặt vào smartphone, lướt facebook, tiktok thì việc đọc sách giấy mang lại một trải nghiệm rất khác về sự “nắm bắt”.
Cá nhân hóa sản phẩm dành cho tập thể
Khi bạn sở hữu cuốn sách, bạn có thể thỏa sức ghi chú trên từng trang giấy, vẽ những hình ảnh ngộ nghĩnh, note lại những cảm nhận đặc biệt. highlight đủ màu sắc điều bạn muốn khắc sâu. Suy cho cùng một cuốn sách tốt không phải là cuốn sách lúc nào cũng sạch đẹp mà nó còn đáng quý khi lưu giữ những dấu ấn, giúp việc tiếp nhận của bạn trở nên hiệu quả hơn.
Tóm lại, khi bạn có toàn quyền với nó, nó sẽ trở nên thân thuộc tới mức bạn biết đoạn này nằm ở vị trí nào, chương nào (trải nghiệm liên quan tới tư duy) nhờ việc tương tác cảm xúc bằng những chú thích đặc biệt. Vậy là từ một cuốn sách có hàng triệu bản in giống nhau, bạn đã biến nó thành một cuốn sách duy nhất mang đậm thói quen, cá tính và thú vui riêng lẻ.
Nơi lưu giữ kỷ niệm
Sách giấy không chỉ là vật chứa đựng tri thức mà còn là nơi lưu giữ những kỷ niệm đáng trân trọng trong đời. Một cuốn sách kèm chữ ký của tác giả, vị thầy kính yêu hay một người có tầm ảnh hưởng tới bạn bỗng trở thành báu vật vô giá, truyền cảm hứng tích cực tới bạn. Một cuốn sách ba mẹ tặng hồi nhỏ, cuốn sách ông bà để lại, cuốn sách thầy cô trao…mãi là những món quà có một không hai trong đời.
Khác với ebook - chỉ là một tệp tin, sách giấy không chỉ mang lại cảm giác hữu hình (hiện vật) mà còn là nơi bạn lưu giữ kỷ niệm (vô hình ) với những cảm xúc khó phai. Vậy nên rất nhiều người dù đọc ebook rồi nhưng vẫn muốn mua bản sách giấy chỉ để lưu giữ dấu ấn nào đó. Có thể đó là ngày sinh nhật, là ngày đạt được thành tựu nào đó, hoặc cũng có thể là ngày bạn muốn thể hiện sự yêu thương tới người thân…
Mỗi lần chạm vào, lật giở từng trang sách, bạn như được sống lại những khoảnh khắc xưa, cảm nhận sự gắn bó và trân trọng những điều đã qua trong đời. Và rồi một ngày, chính những cuốn sách này sẽ được truyền lại cho thế hệ sau, tiếp tục lan tỏa yêu thương và lưu giữ những giá trị tinh thần quý báu.
Khơi nguồn cảm hứng đọc
Sức hút của sách giấy không chỉ đến từ những giá trị tinh thần mà còn từ khả năng "tạo dựng" không gian sống và khơi nguồn cảm hứng cho mọi người.
Bạn có thể sở hữu hàng nghìn ebook trong chiếc điện thoại nhỏ bé, nhưng liệu có ai chiêm ngưỡng được kho tàng đồ sộ ấy? Ngược lại, một tủ sách nhỏ xinh trong góc phòng hay vài cuốn sách bạn mang theo bên mình cũng đủ thu hút ánh nhìn và tạo được sự nhận biết. Từ đây bạn dễ dàng truyền cảm hứng đọc cho những người chưa có thói quen đọc.
Với những người yêu sách, thật tuyệt khi được dạo bước trong thư viện hay thư thái ngắm nhìn những cuốn sách quý trên giá, để rồi chọn ra một cuốn ưng ý và đắm chìm trong thế giới của riêng mình. Ngay cả khi chưa đọc, chỉ cần nhìn thấy những cuốn sách được sắp xếp gọn gàng, ta cũng cảm thấy vui vẻ và bình yên rồi.
Trải nghiệm về sức khỏe
Sách giấy không chỉ thỏa mãn nhu cầu cảm xúc mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là thị lực và giấc ngủ. Việc đọc sách mang lại nhiều cảm xúc tích cực nên cũng giúp bạn thư giãn, giảm căng thẳng và mang đến sự bình yên, thư thái.
Khác với ebook có thể gây mỏi mắt, sách giấy dịu nhẹ với thị lực của bạn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tác hại của việc tiếp xúc với ánh sáng xanh từ màn hình điện tử trong thời gian dài. Đọc ebook quá lâu có thể gây ra các vấn đề về mắt và tăng nguy cơ mắc các bệnh về khúc xạ. Chính vì vậy, sách giấy được xem là lựa chọn an toàn hơn cho "cửa sổ tâm hồn". Đặc biệt, nếu bạn có thói quen đọc sách trước khi ngủ, sách giấy sẽ giúp bạn dễ dàng có giấc ngủ ngon hơn.
Trải nghiệm về tư duy
Không có nghĩa là đọc sách khác không mang lại tư duy sắc bén nhưng nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng việc học tập qua tài liệu giấy mang lại hiệu quả cao hơn gấp 6-8 lần so với tài liệu điện tử. Không chỉ vậy, sách giấy còn đáng tin cậy hơn nhờ quy trình kiểm duyệt nội dung khắt khe, đảm bảo chất lượng thông tin cho người đọc. Vì vậy việc đọc sách giấy cũng giúp độc giả có trải nghiệm tốt hơn về rèn luyện tư duy sâu sắc.
Rèn luyện sự tập trung
Khó khăn nhất khi hình thành thói quen đọc sách là sự tập trung. Khi sử dụng thiết bị điện tử đọc sách ebook hoặc nghe sách nói, bạn dễ dàng bị sao nhãng bởi những thông báo, tin nhắn hoặc quảng cáo, thậm chí là các link dẫn về nội dung khác. Nhưng khi đọc sách giấy, bạn không hề bị làm phiền hoặc bị cuốn hút bởi những điều này. Vì vậy bạn có thể thỏa sức đắm chìm trong thế giới riêng của những con chữ mà không bị phân tâm.
Đặc biệt với trẻ em, việc tiếp xúc với sách in từ sớm còn mang lại nhiều lợi ích. Nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ từ 3-5 tuổi sẽ tiếp thu câu chuyện tốt hơn khi được đọc sách in so với sách điện tử, bởi các yếu tố gây xao nhãng trên thiết bị điện tử khiến trẻ khó tập trung.
Và với nhiều người, điều này cũng không cần phải chứng minh bằng các kết quả nghiên cứu. Bởi từ chính trải nghiệm đọc sách, nhiều người cũng chia sẻ rằng việc đọc sách giấy giúp họ có nhiều khoảng trống hơn cho việc lĩnh hội kiến thức.
Tăng khả năng ghi nhớ
Tại sao sách giấy có thể giúp bạn tăng khả năng ghi nhớ?
Bạn nhớ không, khi đọc sách giấy bạn thậm chí còn nhớ đoạn đó mình đọc ở trang nào, dòng nào, mình đã ghi chú bên lề như thế nào. Với thiết bị điện tử, cảm giác về trang giấy bị mất đi nên rất khó để có được điều này.
Thêm nữa, vì bạn thỏa sức ghi chú, highlight trong từng trang sách cộng với hành động lật giở trang tạo cảm giác về không gian và thời gian, bạn sẽ nhận thức rõ hơn về tiến trình đọc để ghi nhớ nó. Bạn cũng thỏa sức điều chỉnh tốc độ để đoạn không quan trọng thì đọc lướt, đoạn nào hay thì dừng lại đọc sâu.
Nghiên cứu từ Đại học Stavanger cũng chỉ ra rằng, cảm giác của các trang sách trên đầu ngón tay tạo ra một dạng "ngữ cảnh" giúp não bộ liên kết thông tin và ghi nhớ tốt hơn. Vì vậy, nếu muốn nắm bắt và ghi nhớ nội dung hiệu quả, bạn hãy cân nhắc lựa chọn sách giấy.
Sống chậm để suy tư
Ở trên chúng ta đã phân tích rằng: sách giấy mang lại trải nghiệm cho cảm xúc và sức khỏe, đây là một trong những điều kiện qua trọng cho việc tư duy. Bởi khi mang cảm xúc tích cực và luôn trong trạng thái thư giãn, bạn dễ dàng tập trung suy nghĩ.
Hơn nữa, sách giấy tạo cho ta thói quen dừng lại để ghi chú và đọc sâu. Quá trình này thúc đẩy tư duy phản biện, giúp bạn phân tích vấn đề sâu sắc hơn. Việc ghi chú những điểm quan trọng cũng tạo điều kiện để bạn xem xét và nghiền ngẫm lại sau này. Chính vì vậy không quá khi nói rằng: sách giấy là cầu nối để những suy tư được thăng hoa.
***
Đọc đến đây, chắc hẳn bạn sẽ bất chợt nghĩ: Sách giấy tuy có sức hút riêng nhưng sách nói và ebook vẫn đang phát triển mạnh mẽ và trở thành xu thế, vậy đâu là lựa chọn cho độc giả?
Bài viết này không nhằm mục đích phủ nhận giá trị của sách nói hay ebook, mà mong muốn gửi gắm thông điệp rằng:
Cũng như ngành thủ công vẫn tồn tại và giữ gìn những giá trị tinh thần bất chấp sự phát triển của công nghệ, sách giấy vẫn luôn có vị trí quan trọng trong hành trình nuôi dưỡng văn hóa đọc của mỗi người (dù cho sách điện tử đang ngày càng phổ biến)
Bạn hoàn toàn nên tận dụng lợi thế từ ebook và sách nói nhưng đừng quên tưới tẩm mình bằng những giờ đọc sách giấy hay thư giãn trong một thư viện đầy những cuốn sách tinh hoa. Bởi công nghệ dù có phát triển như thế nào thì sách giấy vẫn là một trải nghiệm rất đặc biệt.
Dù lựa chọn đọc sách bằng phương tiện điện tử hay sách giấy thì cũng hãy nhớ mục đích cao nhất của việc đọc là giúp bạn có thêm kiến thức - nâng cao kỹ năng - hiểu mình sâu sắc và hình thành nhân cách cốt lõi nhé!
=>>> Đọc thêm: Lợi ích đọc sách dưới góc nhìn 4 vòng tròn đạo tạo
Lời kết
Mỗi ngày càng có thêm nhiều phương tiện tiện lợi để bạn tiếp cận tri thức. Thế nhưng để nuôi dưỡng văn hóa đọc thì sách giấy là phương tiện quan trọng không thể thiếu. Vậy nên nhiều người yêu sách tâm sự rằng: "Tôi sử dụng Kindle như một công cụ để đánh giá chất lượng sách, nếu thấy thích nội dung của cuốn sách đó, tôi sẽ đặt mua sách xuất bản”
Bởi sách giấy không chỉ là phương tiện lưu trữ tri thức mà còn là nơi lưu giữ kỷ niệm, nơi cảm xúc thực sự được vỗ về. Vậy nên không chỉ chúng ta mà những đứa trẻ vẫn cần quen với hương giấy mực trước khi biết tới các loại sách ebook, biết đọc thông qua các thiết bị điện tử.
Nội dung: Nhàn Lý
Hình ảnh: Công Huân
Yorumlar